Oorlog

De stadstaten in het oude Griekenland hadden regelmatig oorlog met elkaar. Vooral Athene en Sparta vochten nogal eens tegen elkaar. Maar het kon ook zijn dat alle stadstaten samenwerkten om een buitenlandse vijand tegen te houden.

Het Perzische Rijk was het grootste rijk uit die tijd en grensde aan Griekenland. De Perzen kwamen uit Perzië (Iran nu) en onder de leider Darius werd het rijk steeds groter.

Veel Griekse kolonies waren eigenlijk van de Perzen en in één van die gebieden (van de Ioniërs) brak er een opstand uit tegen de Perzen in 498 v Chr. De Grieken hielpen de Ioniërs een handje mee, want ze stuurden een Atheens leger om te helpen. Deze opstandelingen staken Sardis, de Perzische hoofdstad van Klein-Azië in brand. Daarna werd de opstand de kop ingedrukt en de Perzische koning Darius wilde de Grieken straffen. In 490 v.Chr. stuurde hij een oorlogsvloot (oorlogsschepen) naar Athene toe om ze een lesje te leren. Zijn troepen landden bij de Griekse stad Marathon, maar daar verloren de Perzen verrassend van de Grieken. Toen Darius stierf, stuurde zijn zoon Xerxes een grotere vloot en een groter leger naar Athene toe. Tegen dit enorme leger (500.000 mensen) waren de Grieken niet opgewassen. Het Perzische leger kwam steeds dichter bij Athene. Alle mensen waren daar al geëvacueerd (weggevlucht). De Griek Themistokles had voor de Perzen gewaarschuwd en hij had voorgesteld om veel schepen te bouwen en dat was gebeurd. Zodoende hadden de Grieken zelf een grote vloot. De Perzen kwamen in een verlaten Athene aan en verwoestten de stad. Door een slim aanvalsplan wisten de Griekse schepen te winnen van de Perzische schepen bij Salamis, een eiland vlak achter Athene. Xerxes verloor 200 schepen en de Grieken maar 40. In 479 v. Chr verloor ook zijn landleger de strijd tegen de Grieken. De grote reus (het Perzische Rijk) was door de Griekenland verslagen!

De Perzische oorlog duurde van 490 v.Chr tot 449 v.Chr. Toen de Perzen bij Salamis en Plataea verslagen waren, kregen de Ionische steden hun vrijheid terug.Hoewel de Perzen verslagen waren, bleven ze nog altijd een bedreiging voor Athene en de kolonies. Daarom besloten Athene en de kolonies om samen te werken. In 478 v.Christus werd daarom de Delische Bond opgericht.
De Delische Bond was opgericht om de Perzen voor altijd buiten te houden. Alle gebieden gaven geld, dat werd opgeslagen in Delos. Vooral Athene gebruikte dat geld om zich sterker te maken met wapens en vloot. Een andere grote Griekse stad, Sparta, was hierdoor bang geworden. Misschien wilde Athene wel Sparta aanvallen? Daarom besloot ook Sparta bondgenoten (vrienden) te zoeken. Uiteindelijk waren er 2 grote partijen in Griekenland : De bondgenoten van Sparta en die van Athene

Het machtige Sparta had nu zijn eigen bond : de Peloponnesische Bond. In 431 v.Chr. brak er oorlog uit tussen Sparta en Athene. Athene had vooral een betere vloot, maar Sparta had een sterker landleger. Uiteindelijk won Sparta, vooral omdat ze de Ionische steden aan Perzië had beloofd. Ze deden dit om geld te krijgen van Perzië. Deze oorlog wordt de Peloponnesische oorlog genoemd.

Een gevecht tussen Griekse soldaten. Griekse soldaten werden hoplieten genoemd.
De Spartaanse hoplieten waren goed getrainde krijgers. Ze waren keihard. Soms sloeg de vijand al op de vlucht als ze de schilden zagen van de Spartanen. De omgedraaide V was een L voor Lacedaemonië, Sparta’s gewone naam.

Als hoplieten in rijen naast elkaar aanvielen, noem je dat een falanx. Een falanx was meestal 8 rijen dik, beschermd door een muur van schilden. Hoplieten droegen een lange lans en een kort ijzeren zwaard voor man-tegen-man-gevechten. De lans (speer) was 2 tot 3 meter lang.

Een Griekse soldaat droeg dit borstpantser ter bescherming van zijn bovenlichaam tijdens het gevecht. Het bestaat uit 2 bronzen platen, die de vorm hebben van het menselijk lichaam. Ze werden aan de zijkanten vastgezet met leren riemen. Een Griekse soldaat die tot het voetvolk behoorde werd vanwege zijn schild (hoplon) een hopliet genoemd. Hij moest zijn eigen spullen en wapens zelf betalen. Zijn ronde schild en zijn helm waren gemaakt van brons. Soms droegen hoplieten ook beenbeschermers (scheenplaten).

Ongeveer 350 v.Chr. was er een gebied in Griekenland dat steeds machtiger en belangrijker werd. Het was Macedonië met koning Filips en lag in Noord-Griekenland. Het Macedonische leger was zo sterk, dat het met gemak alle Griekse steden aan kon.

De zoon van Filips, Alexander, volgde hem op. Alexander vernietigde de Griekse stad Thebe en de andere Griekse steden durfden niets tegen Alexander te doen.In 334 v.Chr. trok Alexander met een groot leger naar Perzië. Hij versloeg de legers van Darius III en verrok daarna naar Afrika en Azië. Hij stichtte daar veel steden. Een aantal noemde hij Alexandrië. Alexander de Grote stierf in 323 v.Chr. in Babylon en zijn rijk werd in 3 stukken verdeeld.

Alexander nam tijdens zijn enorme zwerftocht ook geleden mee, die nieuwe kennis opdeden over planten, dieren en hoe de wereld er eigenlijk uit zag. Er werden nieuwe landkaarten gemaakt. In 147 en 146 v.Christus worden de Grieken en de Macedoniërs verslagen door de Romeinen en worden zij een Romeinse provincie.

Grieken algemeen

Goden

Maatschappij